Decydując się na budowę domu z inteligentną instalacją, stajemy przed sporym wyzwaniem: w jaki sposób zaprojektować instalację elektryczną by dobrze spełniła zadanie? Oczywiście nie sposób w tak krótkim artykule omówić wszystkie zagadnienia związane z projektowaniem instalacji dla potrzeb systemów inteligentnego budynku, jednak postaramy się dać Ci kilka wskazówek, które ułatwią rozmowę z projektantem przygotowującym projekt instalacji elektrycznej dla Twojego budynku i umożliwią podjęcie właściwych decyzji.
Instalacja elektryczna w inteligentnym domu
Zasadniczym pytaniem jakie należy sobie postawić jest: jaki typ instalacji inteligentnego budynku, wybrać spośród wielu różnych możliwości. Jest to jedna z najistotniejszych decyzji podczas budowy domu, gdyż od niej zależy jaki system będziemy mogli zainstalować w naszym budynku.
Na rynku dostępnych jest wiele systemów automatyki budynkowej, działających w różnego typu architekturach. Jednak większość wiodących systemów wykorzystuje instalację z centralną szafą rozdzielczą, w której zbiegają się kable z wszystkich wyłączników, lamp, gniazdek i innych obiektów.
Instalacja z obwodami zakończonymi w szafie rozdzielczej daje największe możliwości wyboru systemu.
Architektury tego typu nie należy mylić z systemami opartymi o centralkę, gdyż chodzi tu o doprowadzenie kabli do szafy rozdzielczej gdzie instalowane są urządzenia działające w rozproszonej sieci, a nie do jednej centralki skupiającej większość systemu inteligentnego budynku.
Umieszczenie zdecydowanej większości modułów w głównej szafie rozdzielczej ma wiele zalet. Podstawową jest możliwość wyboru spośród szerokiej palety systemów inteligentnego budynku, pracujących w wielu standardach. Nawet jeśli na etapie budowy nie wiesz jeszcze jaki system chcesz zainstalować, takie rozwiązanie da Ci całkowitą swobodę decyzji gdy przyjdzie na nią pora. Inną zaletą jest możliwość uruchomienia instalacji również bez systemu automatyki budynkowej i jego montaż na długo po zamieszkaniu.
Ważnym aspektem jest również to, że moduły automatyki budynkowej przeznaczone do instalacji w szafach rozdzielczych są z reguły tańsze w przeliczeniu na jedno wejście/wyjście, niż moduły radiowe lub moduły przeznaczone do montażu w puszkach podtynkowych.
Okablowanie i szafa rozdzielcza
By uniknąć błędów, już na etapie planowania warto dokładnie zastanowić się, jakie elementy budynku będziemy chcieli podłączyć do systemu i przewidzieć instalację kabli wszędzie tam, gdzie będą one potrzebne. Każdy właściciel domu z instalacją inteligentną potwierdzi, że lepiej mieć za dużo kabli, niż za mało. Dlatego też nawet jeśli na chwilę obecną nie przewidujesz sterowania np. roletami, to mimo wszystko warto doprowadzić do nich instalację, by w przyszłości uniknąć uciążliwych prac budowlanych w już ukończonym budynku.
Warto dociągnąć kable wszędzie tam, gdzie w przyszłości mogą być potrzebne.
Często padają też pytania, jakie przekroje kabli należy stosować w inteligentnych instalacjach.
W przypadku obwodów 230V sprawa jest oczywista: należy stosować przekroje zgodne z odpowiednimi normami. W przypadku wyłączników i czujników, wszystko zależy od tego, jakie napięcie płynie w obwodach wyłączników. W przypadku systemu GRENTON wyłączniki mogą być podłączane przy pomocy kabli niskonapięciowych (np. domofonowego YTDY 4x0.5), co w dużym stopniu wpłynie na zmniejszenie kosztów instalacji.
W przypadku obwodów 230V sprawa jest oczywista: należy stosować przekroje zgodne z odpowiednimi normami. W przypadku wyłączników i czujników, wszystko zależy od tego, jakie napięcie płynie w obwodach wyłączników. W przypadku systemu GRENTON wyłączniki mogą być podłączane przy pomocy kabli niskonapięciowych (np. domofonowego YTDY 4x0.5), co w dużym stopniu wpłynie na zmniejszenie kosztów instalacji.
Decydując się na instalację z szafą rozdzielczą, należy przede wszystkim przewidzieć odpowiednie jej wymiary (miejsca na moduły nigdy za wiele) a zwłaszcza jej głębokość, gdyż zbyt płytka szafa może uniemożliwić instalację niektórych modułów. Warto również dobrze przemyśleć miejsce instalacji szafy. Dobrze dobrane, może w znacznym stopniu wpłynąć na skrócenie odległości pomiędzy szafą a zakończeniami obwodów, co oczywiście przełoży się na oszczędności z tytułu zmniejszenia ilości kabla.
Osobną sprawą jest doprowadzenie okablowania do modułów inteligentnego budynku instalowanych poza szafą rozdzielczą. Tutaj dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie kabla UTP (skrętki), który może być stosowany nie tylko do połączenia modułów inteligentnego budynku, ale również sieci Ethernet, z której już teraz korzystają telewizory czy zestawy kina domowego.
Puszki
Puszki
Jeżeli planujemy montaż modułów inteligentnego budynku w puszkach podtynkowych, należy sprawdzić, jaka wielkość puszek będzie optymalna by wygodnie zainstalować tego typu moduły z uwzględnieniem miejsca na kable. Naszym zdaniem najlepszym rozwiązaniem są pogłębione puszki o średnicy 70mm lub nawet 80mm. Puszki takie są niewiele droższe a w przyszłości mogą okazać się przydatne. Choć niektórzy producenci zachwalają niewielkie wymiary modułów, to mimo wszystko zastosowanie większej puszki zdecydowanie ułatwi montaż takich modułów.
Koszty
W większości typowych budynków instalacja z centralną szafą rozdzielczą tylko z pozoru jest droższa niż klasyczne instalacje elektryczne. Wynika to z faktu, iż wyłączniki mogą być podłączane z wykorzystaniem tanich niskonapięciowych kabli o małych przekrojach, gdyż prądy w nich płynące są bardzo małe a to również wpływa na obniżenie kosztów.
